boerenuiterwaarden bij Culemborg
 
de heimelijke wraak van Idyllis
 
  Inhoudsopgave van dit boek - Bestellen - Maandblad - Boeken - Archief       
 
Landbouwsite - Duurzaamsite - dDH - Links - Verder >>  
 
 
________    
____
 
 
'DE DIJK GING OP DE SCHOP'  
 
beschrijving van een beeldengroep
 
 
Een reusachtige schep van brons met een fantasie-vogel erop. Daarvoor een standbeeld van een vrouw met een paraplu. Ze heeft een meisje aan haar hand dat naar de vogel wijst. Een harde wind speelt door hun kleren. Wat heeft deze beeldengroep aan de Lekdijk tussen fort Everdingen en Culemborg te vertellen? Het bronzen informatiebord geeft te kennen dat het kunstwerk 'De dijk ging op de schop' heet. Het blijkt te gaan over 'dijkverbetering' en 'natuurontwikkeling'.
Ik kijk om me heen. De dijk is glad en kaal geworden. Geen wilg of populier heeft de ingreep overleefd. Draglines en bulldozers hebben de uiterwaarden afgegraven. Waar eeuwenlang weilanden met koeien, boerenpaden en heggen waren, is nu een vlak, half-nat gebied. Een stel grutto's scharrelen op een zandstrandje hun kostje bij elkaar. Op een kunstmatig, langgerekt eiland lopen wat 'oerrunderen' voor de sier.
 
Op het eerste gezicht lijkt de beeldengroep grappig, 'wel aardig', maar niet bijzonder indrukwekkend. Als ik wat nauwkeuriger kijk, bekruipt me een onduidelijk, onaangenaam gevoel. De lichaamsvormen en de kleding zijn zo onnatuurlijk en uitdrukkingsloos. Een gezicht hebben moeder en dochter niet, alleen twee vage vlekken. De voeten zijn onbestemde klompen. De vogel is een karikatuur. En de schep is onhanteerbaar, onheilspellend groot.
 
Waarom kijken de twee mensen niet uit over de rivier? Wat valt er te zien aan de flauwekul-vogel op de mega-schep? Wijst de kunstenaar me erop dat het graafgereedschap, de graafmachinerie ons boven het hoofd is gegroeid? Dat we het landschap niet meer recht in de ogen kunnen kijken? Dat we ons wat kunstmatige namaak-natuur geschapen hebben wat alleen een onnozel kind kan boeien?
Ik ben bang dat de kunstenaar deze vragen niet probeert op te werpen. De beeldengroep roept in ieder geval volstrekt geen spanning op. Zij is levenloos, leeg, zoals de gezichten leeg zijn. Zij verwijst ongeïnteresseerd naar beelden van de vissersvrouw op de dijk en naar de 'moderne' beeldhouwkunst uit de zestiger jaren. Zij is een beetje naturalistisch en een beetje abstract. Vlees noch vis. Zielloos. De kunstenaar heeft zich van zijn taak gekweten. Hij heeft het gevraagde geleverd. En dat is dat.
 
Waarschijnlijk onbedoeld hebben de beelden toch iets te vertellen. Zij laten perfect zien wat er aan de hand is: het landschap is ontzield nu de geschiedenis, de herinnering aan het boerenbestaan weggebulldozerd is. Zo is de beeldengroep die 'leuk' bedoeld is, schrijnend geworden en zelfs onthullend.
 
*          *           *

Verder naar het kranteartikel >>
<< Terug naar het begin van dit artikel
Naar de inhoudsopgave van de wraak van Idyllis
 
 
 


_
___