Tijdens het begin van het uiteenvallen van Joegoslavië, rond 1992, werden telecommunicatie-, post-, en wegverbindingen tussen de diverse republieken verbroken en bleek de noodzaak van andere communicatiekanalen. Een bericht van bijvoorbeeld een anti-oorlogscentrum in Belgrado voor dat in Zagreb werd in die tijd naar Nederland gefaxt en dan verder.
Bij de moderne en toekomstige (anti)oorlogsvoering is in toenemende mate controle over media en informatiestromen cruciaal voor regimes en betrokken partijen. Het is onweerlegbaar dat de staatsgecontroleerde media in voormalig Joegoslavië een essentiële rol hebben gespeeld bij het klaarstomen van de bevolking voor de oorlog. Vrijwel volledige afwezigheid van onafhankelijke media en dus andere geluiden maakte het de regimes makkelijk de bevolking te manipuleren.
Ook andersdenkenden zoals mensenrechten-, anti-oorlogsactivisten en onafhankelijke journalisten uit de diverse republieken hadden geen andere mogelijkheid tot communicatie dan via ontmoetingen in het buitenland of via andere kostbare en ingewikkelde manieren. E-mail was voor dit probleem het antwoord.
Inmiddels ligt er in voormalig Joegoslavië een redelijk
functionerend, goedkoop en expanderend netwerk voor e-mail
communicatie dat stap voor stap dichter bij het internet wordt
gebracht.
Tilburg ZaMir bouwt sinds haar ontstaan driftig mee aan de uitbouw
van dit zogenaamde ZaMir Transnational Network. ZTN is een basaal e-mail
systeem met inbelpunten in Zagreb, Belgrado, Ljubljana, Sarajevo,
Pristina, Tuzla en Pakrac. Dit laagdrempelige en toegankelijke
computercommunicatiesysteem maakt het mogelijk voor alle organisaties
en personen actief op het terrein van mensenrechten, verzoening,
onafhankelijke media, humanitaire hulp etc. te communiceren met
elkaar en de buitenwereld. ZTN leent zich eveneens voor conferences waar
deelnemers met elkaar in debat kunnen treden over onderwerpen die
relevant zijn voor de `civil society' in de regio. Het voordeel van
ZTN ten opzichte van een volwaardige - realtime - internet is haar
eenvoud, toegankelijkheid en lage prijs. Met een fractie van de input
aan kapitaal en technologie die nodig zou zijn voor een volledig
internet wordt in de communicatiebehoefte voorzien. Bovendien laat
het systeem zich in een korter tijdsbestek uit de grond stampen. Het
opzetten van servers in Banja Luka, Mostar, Bihac en Gornji
Vakuf staat momenteel in de steigers of ligt in het verschiet. Als
bescheiden clubje let Tilburg ZaMir hierbij op de kleintjes en draagt
er ondermeer aan bij door, gedekt door humanitaire hulp, de benodigde
hardware te leveren en een toenemend aantal lokale organisaties in te
pluggen op het netwerk.
`Wired', het gerenommeerde Amerikaanse lifestyle magazine over cyberspace cultuur, kopte recentelijk met een omvangrijk artikel van Masha Gessen over het ZaMir Net: `Balkans online; in the trenches with the warriors fighting one of the nastiest information wars of the late 20th entury.
Informatie over tal van onderwerpen en invalshoeken met betrekking
tot voormalig Joegoslavië en verbindingen met andere relevante
websites vind je op de homepages van Press Now en Socia Media.
[Menu]
[dDH]