Banja Luka
Banja Luka is duidelijk een andere stad als alle andere steden in deze
lijst. Het is geen magneet, zoals Sarajevo. Het is een grote stad, in tegenstelling
tot de andere genoemde steden. Het ligt in Republika Srpska, in tegenstelling
tot alle andere steden, en leeft daardoor ook in een geheel andere gevoelssfeer.
Terwijl er in het ‘moslim gedeelte’ (wat haat ik deze uitdrukking) nog
vaak gedacht word, zo van; ‘ Wat hebben ze ons aangedaan?, zo word er in
Banja Luka veel gedacht in de trend van; "Wat hebben we eigelijk gedaan?".
De frustratie bij jongeren is niet veel groter of kleiner naar zeker is
deze van een geheel andere aard.
Banja Luka was de transit stad bij uitstek in voormalig Joegoslavië.
Vanuit Zagreb ging men via Banja Luka naar de meeste delen van voormalig
Joegoslavië, vanuit Belgrado ging men ermee naar de kust, vanuit Sarajevo
kom je al snel langs Banja Luka. Banja Luka was een rock stad. met vele
groepen en een sterke muziekscene. Van dit alles is niet veel meer over.
De leiders van de door niemand erkende Republika Srpska hebben de bronnen
leeggezogen en de uitgaven van de ‘staat’ laten vloeien over het platteland,
waar bijvoorbeeld de ‘regering’ gevestigd was.
Banja Luka werd beheerst door Cetniks, Servische nationalisten die,
zoals de Servische regeringen, er een fascistische, rassistische stijl
op nahielen. Niet veel gemengde huwelijken hebben kunnen overleven in Banja
Luka. Alle moskeeën zijn verschwunden op eentje na die volledig is verwoedt en waar de minaret als een geknakte stengel er bij staat. Ook De jeugd ziet volledig geen toekomst
aan de horizon en 20 jarige mensen verschuilen zich openlijk achter alcoholisme.
Met de welgemeende excuses.
In Banja Luka vinden we Goran, een 2 meter lange jongen van rond de
20 jaar. Hij werkt voor de radio, Studio A. Een redelijk onafhankelijk
station dat zich niet inlaat met politiek. Hij stelt voor om m’n Banja
Luka gids te worden en ik neem het aanbod graag aan. We spreken over muziek.
Ik ken alle muziek van voor de oorlog omdat ik onder andere in die tijd
in een groep in Slovenië speelde. Het blijkt een van z’n favorieten
te zijn. Ook heeft hij platen van de groep ‘Blind’. Dit is een Eindhovense
formatie die vlak voor de oorlog in Banja Luka speelde, en overduidelijk
zijn ze nog niet vergeten. Ook Goran wist te vertellen dat er bij dat concert
niet meer dan een appel en een ei publiek was, maar hij was erbij en heeft
een plaat.
Ook komen we Mrza tegen. De harten van deze jonge muzikanten en muziekliefhebbers
spreken. Nadat we 5 namen van groepen hebben genoemd zegt hij al meteen:
‘Ik wil niet alleen weten waar je van houd, maar ook waarom je er van houd".
Persoonlijk word ik altijd geraakt door een dergelijke openheid. Hoeveel
kontlullers kom je wel niet tegen die mee willen lullen en maar wat zeggen.
Deze jonge jongens laten er geen gras over groeien. Ik zie nog wel toekomst
voor Banja Luka en ik hoop dat deze jongens dat ook zien. Banja Luka heeft
zulke jongens nodig om uit het zelf gekozen isolement te komen.
In Banja Luka bezochten we DIA Hier komen we in latere nieuwbrieven
op terug als DIA in z’n geheel aan U word voorgesteld.
We waren ook bij CRC - IYB.
update 31-1-98