[Menu] [dDH]

Kosova en Nederland 1999
Debat 'Kosovo, wat nu?'

De SP organiseert 'Het beter dan bommen debat'

De oorlog in Joegoslavië is al meer dan drie weken aan de gang. Wat is er ondertussen bereikt? Wat zijn andere oplossingen voor de luchtaanvallen op Joegoslavië? Zijn er vreedzame oplossingen mogelijk? Is het te laat voor nieuwe onderhandelingen? Of ligt de oplossing bij het inzetten van grondtroepen?

De SP nodigt U en een aantal panelleden uit om mee te praten over alternatieven in Kosovo.

Panelleden:
Harry van Bommel - Tweede kamerlid SP
Guido den Dekker – Vakgroep Volkerenrecht Universiteit van Amsterdam
Thanasis Apostolou –Tweede kamerlid PVDA (Onder voorbehoud)
Jannie Kuik - IKV
En anderen

Plaats : De Kargador, Oudegracht 36, Utrecht
Datum : 16 april 1999
Tijd : 20.30 uur
Gespreksleider : Barend de Ronden

Toegang gratis Zie ook: www.sp.nl

Stop de oorlog, hervat de onderhandeligen

Nederland is in oorlog met Joegoslavië. In NAVO-verband neemt onze luchtmacht deel aan bombardementen op Joegoslavische doelen in Servië en Montenegro. Vrijwel de gehele Tweede Kamer, van VVD tot en met GroenLinks, steunt het besluit van de Nederlandse regering aan deze oorlog deel te nemen. Alleen de SP is tegenstander van dit militair avontuur. In deze folder leggen we kort uit waarom we de NAVO-actie onrechtmatig en onverantwoord vinden.

Voor het eerst in haar bestaan treedt de NAVO zonder internationaal-rechtelijke grondslag met geweld op buiten het verdragsgebied van de 19 aangesloten landen. Minister Van Aartsen verkondigde in de Kamer dat de resoluties 1199 en 1203 van de Veiligheidsraad voldoende grondslag bieden voor militair ingrijpen. Maar VN-secretaris-generaal Kofi Annan maakte onmiddellijk een einde aan deze misvatting. Hij onderstreepte opnieuw dat een expliciete uitspraak van de Veiligheidsraad nodig is voor het gebruik van geweld en dat dit ook erkend wordt in het NAVO-verdrag. Twee van de vijf permanente leden van de Veiligheidsraad hebben direct geprotesteerd tegen de luchtaanval.

Eigenmachtig NAVO-optreden een gevaarlijk precedent

De SP beschouwt het optreden van de NAVO zonder de grondslag van een resolutie van een Veiligheidsraad als onrechtmatig. De redenering dat verdeeldheid in de Veiligheidsraad een grond is om dan maar met een willekeurige coalitie eenzijdig op te treden, is een regelrechte aanval op het fundament van de Verenigde Naties. De Veiligheidsraad is juist in het leven geroepen om er bij ernstige geschillen te bevorderen dat er wordt gesproken in plaats van geschoten. De NAVO-aanval op Joegoslavië is dan ook tevens een aanval op de bestaansgrond van de Verenigde Naties. Deze actie zet de wereld meer dan vijftig jaar terug, naar de tijd waarin slechts het recht van de sterkste gold. Het past precies in het nieuwe Strategische Concept dat de NAVO over een maand in Washington zal presenteren, en waarin het bondgenootschap zichzelf het recht geeft militair op te treden buiten het verdragsgebied. De huidige oorlog is daarmee een voorproefje van een 'nieuwe' wereldorde, waarin enkel de NAVO nog bepaalt wanneer en hoe militair ingegrepen wordt.

Het ‘humanitaire’ argument leidt tot willekeur

Bij gebrek aan een legitimatie door de Veiligheidsraad, introduceert de NAVO een geheel nieuwe rechtsgrond voor haar militaire ingrijpen. In situaties van humanitaire catastrofes zou geen andere rechtvaardiging meer nodig zijn dan juist de ernst van die situatie. Maar wie bepaalt wanneer er sprake is van zo'n situatie? Wie bepaalt de aard van het ingrijpen dat daarbij past? Het antwoord werd op een woensdag gegeven: een willekeurige coalitie met de beschikking over voldoende wapens beslist wanneer waar, wanneer en hoe ingegrepen wordt. Het ‘humanitaire’ argument mag op het eerste gezicht redelijk lijken, het betekent echter niets meer of minder dan dat staten voortaan andere staten kunnen aanvallen zonder de geringste internationale rechtsgrond. Het is ook een ongeloofwaardig argument, want wat doet de NAVO dan aan de humanitaire catastrofe in Tibet? Dat uitgerekend Nederland, dat bekend staat als voorvechter van het internationaal recht, nu met deze willekeur instemt, is meer dan betreurenswaardig.

Geen van de doelen komt dichterbij. Integendeel

Van het uiterste middel van militair ingrijpen mag in ieder geval geëist worden dat het doel duidelijk is. Het is echter verbazingwekkend hoeveel versies er circuleren van het doel van de aanval op Joegoslavië. Volgens de Amerikaanse president Clinton is de geloofwaardigheid van de NAVO een belangrijke reden voor de bombardementen, terwijl de Nederlandse defensieminister De Grave dat juist zeer expliciet ontkent. Hij heeft het over het beschermen van de vluchtelingen in Kosovo. Welk van die doelen we ook serieus nemen, ze zijn geen van alle dichterbij gekomen na twee weken oorlog. Milosevic toont juist geen enkele bereidheid tot onderhandelingen. Zijn leger is geenszins verhinderd beestachtig te keer te gaan in Kosovo. Van bescherming van de Albanese Kosovaren is geen sprake. Integendeel, zij slaan massaal op de vlucht. Westerse journalisten, de enige waarnemers in het conflict, zijn opgepakt, geïntimideerd en het land uit gezet. Hulporganisaties, voor zover nog aanwezig, kunnen geen kant op. Het streven naar afscheiding van Kosovo wordt versterkt, terwijl dat geenszins de bedoeling is van de internationale gemeenschap. Rusland is woedend, heeft de samenwerking met de NAVO in het Partnerschap voor Vrede opgeschort en de Serven steun toegezegd. Ook hier dreigt escalatie van het conflict.. Het zijn allemaal gevolgen die te voorzien waren en die voor de SP vorige week reden vormden om de militaire actie onverantwoord te noemen.

Het paarse kabinet is onverschillig en onwetend

Pas op de avond dat de eerste bommen vielen, kwam minister van Buitenlandse Zaken Van Aartsen voor een spoeddebat naar de Tweede Kamer om uitleg te geven over de Nederlandse betrokkenheid. Onverschilligheid en onwetendheid legt onze regering ook sindsdien aan de dag. Op woensdagavond 24 maart nog stelde minister Van Aartsen de Kamer gerust over de reactie van Rusland. Dat land zou het akkoord van Rambouillet mede hebben ondertekend en zich dus hebben gebonden aan de gevolgen daarvan. Maar de Russische delegatie weigerde in Parijs juist demonstratief haar handtekening onder het 'akkoord', onder andere vanwege de militaire implicaties ervan. Over de woede van president Jeltsin en het opschorten van de Russische samenwerking met de NAVO was Van Aartsen niets bekend. Maar er vallen nog grotere gaten in het verhaal van de oorlogvoerende Nederlandse regering. De vraag wat er moet gebeuren ná de bombardementen, is volgens defensieminister De Grave volledig buiten de orde, omdat de regering ervan uitgaat dat de luchtaanval precies het juiste resultaat zal opleveren. Een verbazingwekkend kortzichtige strategie voor de verantwoordelijke bewindsman die Nederlandse militairen een oorlog in stuurt. Het lijkt De Grave zelfs 'buitengewoon onverantwoord' om überhaupt de vraag te stellen: 'Wat als bombarderen niet werkt?' Het sturen van grondtroepen wordt door hem echter niet uitgesloten. Dat de minister van Defensie niet weet of niet wil weten dat geen enkele NAVO-lidstaat daartoe bereid is, is ronduit bizar te noemen.

Het enige alternatief voor bombarderen is niet bombarderen

De oorlog is drie weken oud en nog steeds weet niemand waartoe hij moet leiden en hoe hij beëindigd kan worden. Een duurzame vrede tussen de volken in dit deel van Europa is verder weg geraakt dan ooit. De tegenstellingen worden steeds scherper. Verdere voortzetting dreigt van een steeds bloediger Balkanoorlog met nog meer strijdende partijen. Het enige alternatief voor bombarderen is niet bombarderen. Alleen een onmiddellijk einde aan de luchtaanvallen en hervatting van directe onderhandelingen tussen Servië en de Kosovaren kunnen nog uitkomst bieden. Moeilijk? Zeker. Maar altijd beter dan doorgaan met oorlog voeren.

Socialistische Partij

menu | dDH