[Menu] [dDH]

Kosova en Nederland 1999
Vergadering over Concept-Verklaring:
Kosovaren hebben recht op meer dan voedsel en dekens

Het HOM (Humanistisch Overleg Mensenrechten) nodigt onderstaande en andere organisaties uit voor overleg over een concept-verklaring m.b.t. de mensenrechten van de Kosovaren en de te ondernemen actie.

Donderdag 15 april, 19:30
Pax Christi Centrum, Godebaldkwartier 74, Utrecht (Hoog Catharijne)

Contactpersoon: Martha Meijer
Humanistisch Overleg Mensenrechten/ Humanist Committee on Human Rights (HOM)
P.O. Box 114, 3500 AC, Utrecht
tel: 030 2334027; fax: 030 2367104
Email: hom@euronet.nl

 

Concept-Verklaring

In de discussies over de rechtmatigheid van bombardementen, politieke risiko's voor buurlanden, en de verschaffing van broodnodige humanitaire hulp moet het aspect van de rechten van de Kosovaren meer aandacht krijgen. Daarom richten de gezamenlijke mensenrechtenorganisaties in Nederland zich tot publiek en politiek met de volgende stellingname:

Uitgangspunt

De militaire, politieke en humanitaire inzet dient veel meer dan tot nu toe te worden afgestemd op overwegingen die de rechten van de slachtoffers betreffen. Dat betekent:
  1. Het recht op de eigen identiteit:
    Het recht als persoon te worden erkend (art. 6 UVRM) is structureel geschonden: de Serviers hebben stelselmatig identiteitsbewijzen van Kosovaren vernietigd tot aan autonummerplaten toe. Herstel van de identiteit van de vluchtelingen is topprioriteit naast voedsel en onderdak. Registratie van de individuele vluchteling met woonplaats, familie en vluchtomstandigheden is daarvoor noodzakelijk. Dit kan worden gerealiseerd via een eenvoudig databestand in aan elkaar gekoppelde computers in de diverse kampen.

  2. Het recht op asiel:
    Het recht om asiel te zoeken (art. 14 UVRM) is geschonden door het sluiten van de grenzen, en de gedwongen 'doorvoer' van Kosovaren. Vluchtelingen hebben het recht om 'doorvoer' te weigeren en om als familie bij elkaar te blijven. Niet alleen buurlanden, maar ook andere Europese landen moeten - voor de Kosovaren die dat willen - opvang aanbieden.

  3. Het recht op verhaal:
    Vluchtelingen hebben er recht op hun verhaal te doen met een tweeledig doel: de getuigenissen zijn belangrijk om ooit een poging te doen tot 'redress' voor wat er is gebeurd, en ze zijn belangrijk om de waarheid en verantwoordelijken te achterhalen en te vervolgen. Dit moet gebeuren door interviewers die gecoordineerd, gericht en waar nodig gender-specifiek vragen kunnen stellen in samenwerking met lokale of regionale NGOs en medewerkers van het Joegoslavie tribunaal.

  4. Het recht op psychische hulp:
    Het vragen van getuigenissen moet gepaard gaan met het bieden van psychische hulp ('counseling') door ervaren krachten die in de eigen taal van de vluchteling moeten kunnen werken. Vrouwen, met name van regionale NGOs kunnen een rol spelen bij een vermoeden van gender-specifieke schendingen. Bewust tegengaan van oorlogsterminologie en het Servische vijandbeeld moet daarvan onderdeel uitmaken.

  5. Het recht op terugkeer en een toekomstig bestaan:
    Het recht op terugkeer (art. 13 UVRM) lijkt op dit moment een brug te ver. Een toekomstig bestaan ondenkbaar. Toch moet nu al rekening worden gehouden met de mogelijkheden van wederopbouw. Een politieke oplossing dient uit te gaan van een veilige woonplaats in eigen land voor degenen die nu gevlucht zijn. Het safe haven concept heeft in Srebrenica aangetoond niet te voldoen. Een korte termijn oplossing is een internationale vredesmacht die een mandaat heeft waarbij mensenrechten een belangrijke toetssteen vormen. Op de langere termijn moeten lessen uit Bosnië worden geleerd.

  6. Het recht op vrije nieuwsgaring:
    Met het beiderzijds inzetten van propaganda wordt geen mensenrechten doelstelling gediend. Onafhankelijke nieuwsgaring door lokale en buitenlandse journalisten, wederzijdse contacten en steun aan lokale media en NGOs zijn noodzakelijk. Ontmythologisering is geboden. Een internati onale vredesmacht moet ook bescherming bieden aan lokale en buitenlandse journalisten.

Concept actie-plan - 1e aanzet

De doelgroepen om met een dergelijke verklaring te bewerken:
  1. Het Nederlandse publiek (bewustwording en draagvlakverbreding, ad 2)
  2. De Nederlandse media (ad 3, 4, 6) en daarmee richting doelgroep 1
  3. De Nederlandse politiek (ad 1, 2, 3, 4, 5, 6) en via deze de internationale politiek
  4. De Nederlandse en internationale humanitaire hulp organisaties (ad 1, 2, 3, 4), de laatste via internationale partners van nederlandse mensenrechtenorganisaties
  5. De NAVO, EU ministers, OVSE (ad 1, 2, 3, 4, 5, 6), via eigen en internationale partner-lobbyis ten
De activiteiten zouden het volgende kunnen omvatten:
  1. Een redelijk grote advertentie in grote dagbladen met de verklaring
    • ter verbreding en bestendiging van het draagvlak om vluchtelingen op te vangen
    • ter bevordering van een meer zakelijke discussie over verantwoordelijkheden en machteloos heid
    • ter ondersteuning van een publiekscampagne
    • met verzoek om de advertentie alsnog financieel mogelijk te maken
  2. Een publiekscampagne, nader vorm te geven door een typische leden-organisatie
    • in navolging van Freek de Jonge, ik krijg dagelijks telefoontjes met verzoeken van mensen dieom iets willente laten doen (cschrijven naar Milosevic, naar Solana, naar Kofi Annan?).
  3. Gesprekken met Nederlandse media
    • over een goedkope advertentie
    • over mogelijkheden in hun berichtgeving
  4. Benaderen van Nederlandse politici in kamer en kabinet over aangewezen maatregelen
    • het aanbieden van asiel aan vluchtelingen die tijdelijk uit de buurlanden weg willen, en aan getuigen die bereid en in staat zijn voor het Joegoslavie tribunaal te getuigen
    • het bevorderen dat internationaal troepen worden ingezet voor humanitaire hulp in de buurlan den, voor bescherming van vluchtelingen in de kampen of voor verdediging van de buitengren zen van de buurlanden
    • het bevorderen dat internationaal (in VN verband of aangestuurd door niet-NAVOlanden?) wordt gewerkt aan een staakt het vuren
    • het aanbieden van fondsen voor de registratie, interviewers en psychische hulp
  5. Gesprekken met Nederlandse humanitaire hulp organisaties
    • over de noodzaak van registratie, interviews en psychische hulp
    • over dilemma's tussen mensenrechtenoverwegingen en hulpverleningsoverwegingen
    • deze dialoog verbreden via internationale partner- of zusterorganisaties naar internationale hulp organisaties
  6. Benaderen van de internationale politieke instituties (VN, EU, NAVO, OVSE) en lobbyen voor genoemde punten.
Dit concept werd door het HOM verzonden aan onderstaande organisaties. De vergadering van 15 april is echter openbaar.
Admira; Adviesraad Internationale Vraagstukken/ Commissie Mensenrechten; Amnesty International; Bilance; Cie Justitia et Pax; Coordinerende Raad van Albanezen in Nederland; FNV; Helsinki Comite; Hivos; ICCO; Interkerkelijk Vredesberaad; Kosova Beraad; Landelijk Beraad Vredesorganisaties; Liga voor de Rechten Van de Mens; Lopend Vuur; NJCM; Novib; Pax Christi; Pharos; RVK; Sim; VluchtelingenWerk; VOM; Vrouwen Voor Vrede; WILPF; Johannes Wierstichting; YWCA; Press Now.

menu | dDH