Kosova en Nederland 1998
Een pleidooi voor een alternatief voor Servië en Kosovo

---

1. Wij willen de vanzelfsprekendheid aan de orde stellen waarmee Kosovo wordt beschouwd als een binnenlandse aangelegenheid van Servië.
   Bij de Federale grondwet van 1974 had de provincie Kosovo precies dezelfde rechten en plichten als de andere federale staten. In 1989 heeft Milosovic een formeel juiste maar met geweld afgedwongen manier een einde gemaakt aan de autonome status van Kosovo en een nieuwe grondwet gemaakt. Op grond daarvan wordt de kwestie Kosovo nu door de buitenwereld als een binnenlandse aangelegenheid gezien. Het verdient nader onderzoek of dit staatsrechtelijk juist is.

2. Wij willen de vanzelfsprekendheid aan de orde stellen waarbij iedere minister van buitenlandse zaken ieder interview begint met te zeggen dat onafhankelijkheid voor Kosovo niet bespreekbaar is.
   Ten eerste hebben de leiders van Kosovo jarenlang continu aan de hele wereld gevraagd om onderhandelingen te beginnen. Hun enige eis was: geen voorwaarden vooraf en de aanwezigheid van een buitenlandse bemiddelaar. Zolang Kosovo met een bewonderenswaardig uithoudingsvermogen bleef vragen en ondanks de zware Servische repressie principieel koos voor geweldloosheid werd aan al die verzoeken geen aandacht geschonken. Na alles wat er de afgelopen weken gebeurd is, is het nu te laat om van Kosovo te eisen met Servië een staat te vormen.

   Ten tweede staat Kosovo niet in haar recht om onafhankelijkheid te krijgen? Dit op grond van hun status in de Federale Grondwet van 1974, een grondwet waaraan de andere staten van voormalig Joegoslavië het recht ontleenden om wel uit de Federatie te stappen?

3. Wij willen de vanzelfsprekendheid doorbreken waarmee de EU alleen uit is op beperking van het conflict tot Kosovo en niet op een wezenlijke oplossing voor dit gebied.
   Ons voorstel is:

   A- onmiddellijke erkenning van de onafhankelijkheid van Kosovo.
   Als voorwaarde dient te worden gesteld:

   • alle minderheidsgroepen in Kosovo krijgen dezelfde rechten en plichten als de Albanezen
   • de historische wortels van Servië in Kosovo worden gerespecteerd. Dit betekent vrije toegang van Servische bezoekers en het met zorg in stand houden van de monumenten die aan die geschiedenis herinneren.
   • vrije toegang van waarnemers (bijvoorbeeld de OVSE) om op beide punten toe te zien.

   B- Onmiddellijke opheffing van de sancties en tegelijkertijd grootscheepse massale royale economische hulp bieden aan Servië en Kosovo.
   Een soort Marshallplan ontwerpen en uitvoeren. Een plan dat ruimschoots zijn vruchten heeft afgeworpen en nu nog steeds hogelijk geprezen wordt. Het heeft de voorwaarden geschapen voor de normalisering en democratisering van Duitsland na de tweede wereldoorlog. Een les die men trok uit de geschiedenis: het gegeven dat de bittere armoede en frustratie waarin men het land na de oorlog achter liet, leidde tot een tweede wereldoorlog.