| de duurzaamsite / nieuws 2006 |
De Kleine Aarde/Boxtel introduceert www.voedselvoetafdruk.nl
Biertje van 1,7 m2
Boxtel, 7 februari 2006 - Op de nieuwe site worden voorbeelden gegeven van flinke voetafdrukken voor ogenschijnlijk bescheiden producten. Zo scoort een biertje een Mondiale Voetafdruk van 1,7 vierkante meter. Die ruimte is nodig voor het telen van de gerst en de hop, de energie voor het oogsten, vervoer en het hele brouwproces. En daarna nog de nodige energie voor vat of fles, het etiketje en het vervoer naar winkel of café. Ofwel: de hele keten telt mee. Een wijntje vergt opvallend minder dan bier: 0,9 m2. Een kroket kost 2,5 m2 en een kilo kaas 25 m2. Vlees scoort 35 m2 per kilo. Een reep chocola 1,5 m2.
Biologische boer scoort 20% kleinere Voedsel Voetafdruk
Eco-park De Kleine Aarde, Centrum voor een Duurzame Leefstijl in Boxtel, introduceert een nieuwe site voor iedereen die zijn/haar Voedsel Voetafdruk wil berekenen. Aan de hand van vijftien vragen wordt snel duidelijk hoe het persoonlijke voedingspatroon eruit ziet en wat de consequenties ervan zijn, gezien in mondiaal perspectief. De uitslag wordt gegeven in hectares. Voor het maken van deze nieuwe site was het nodig vast te stellen hoe de verhouding tussen 'gangbare' en biologische landbouw moest worden ingeschat. Het resultaat is verrassend: 20% kleiner voor de biologische landbouw! Voor deze bonus zorgen de biologische boeren.
De Kleine Aarde heeft onderzoek gedaan naar verschillen tussen biologische en gangbare landbouw en kwam tot verrassende conclusies. Om de Mondiale Voetafdruk van de landbouw te berekenen, is eerst gekeken naar het areaal landbouwgrond. Tevens spelen het energiegebruik voor verwarming, machines, transport als ook de productie van kunstmest en het gebruik van bestrijdingsmiddelen een belangrijke rol. Ook factoren als bedrijfsgebouwen, kassen en bijvoorbeeld de uitstoot van methaangas in de veeteelt, worden meegerekend.
Kleinere Voetafdruk
Vaak wordt bij het verschil tussen gangbare en biologische landbouw direct gedacht aan de grotere ruimtevraag van de biologische landbouw voor extensievere teelten en de veehouderij. Dat is vooral in West-Europa het geval. Daar staan diverse verkleinende factoren als minder energiegebruik tegenover, zelfs hogere opbrengsten in andere werelddelen. Al met al blijkt biologische landbouw dus een kleinere Mondiale Voetafdruk te hebben dan de gangbare landbouw.
Professor David Pimentel heeft in de Verenigde Staten een vele jaren durende studie naar het biologisch en gangbaar verbouwen van maďs en soja gedaan. Dit onderzoek leidde bijvoorbeeld tot de volgende conclusies: biologisch boeren levert gemiddeld genomen evenveel op als gewoon boeren (qua oogsten) maar bespaart 30% (fossiele) energie, een hoop water en veel vervuiling. In droge jaren was de opbrengst van de biologische grond zelfs ruim 20% hoger. Ook blijkt de biologische bodem beduidend meer CO˛ op te nemen dan op andere bedrijven. Dit betekent een positieve bijdrage voor het klimaatprobleem.
'30% kleiner'
Op basis van de gevonden documenten en conclusies zijn enkele opties geformuleerd voor de verschillen in productiemethode tot aan het hek van het landbouwbedrijf. Dus vervoer naar de consument (de voedselkilometers of foodmiles) als ook verdere verwerking of verpakking zijn hier nog buiten beschouwing gebleven. Deze elementen worden apart behandeld in de voedselscan. Vervolgens is onder anderen contact opgenomen met professor Jules Pretty van de Universiteit van Essex (UK). Hij doet onderzoek op dit terrein. Er zijn hem verschillende opties voorgelegd. Professor Pretty sprak zijn voorkeur uit voor de optie '30% kleiner'. Om voorzichtig te zijn, is op basis van meer adviezen van deskundigen echter voorlopig gekozen voor de 'well informed guess' van 20% kleiner. Op enkele terreinen wordt nog steeds nader onderzoek gedaan.
Biologica
De voedselafdruk-site is de nieuwste in de reeks van sites die De Kleine Aarde in de afgelopen jaren ontwikkeld heeft. Want behalve een site voor de totale Mondiale Voetafdruk, introduceerde Nederlands oudste organisatie op het gebied van duurzaamheid ook al de berekening van vakanties en uitjes via www.vakantievoetafdruk.nl. De nieuwe site is gemaakt met steun van de Taskforce Marktontwikkeling Biologische Landbouw. Het project is uitgevoerd in het kader van het biologisch deelconvenant waar Biologica, de ketenorganisatie voor biologische landbouw en voeding, coördinator van is. De scan is uitgewerkt door Ecolife uit België. Deze organisatie ontwikkelt actiemodellen op maat om een zo groot mogelijke groep mensen aan te zetten tot ecologische gedragsverandering. Hiermee wil Ecolife zichtbaar bijdragen aan de realisatie van een duurzame wereld.
Heleen van der Sanden, als vaste vormgeefster verbonden aan De Kleine Aarde, tekende voor de vormgeving van de www.voedselafdruk.nl.
Mondiale Voetafdruk
Met dit internationale rekenmodel is gemakkelijk een inzicht te krijgen welke effecten iemands leefstijl heeft op de aarde, uitgedrukt als ruimtebeslag in hectares. Dit hangt onder meer af van ieders consumptiegedrag. Het model - ooit ontworpen door de wetenschappers Wackernagel en Rees van de Universiteit van British Columbia - wordt door De Kleine Aarde als uitgangspunt voor haar werk genomen. (www.voetenbank.nl). Eenvoudig en snel kan berekend worden hoeveel energie, ruimte en grondstoffen voor de productie van voedsel nodig is, of hoeveel energie we gebruiken om onze huizen te verwarmen. Met de Mondiale Voetafdruk wordt het ook duidelijk dat er grote verschillen op aarde zijn die veroorzaakt worden door de diverse leefstijlen (ter illustratie: eerlijk verdeeld hebben wij per wereldburger 1,8 ha ter beschikking, in Nederland gebruiken we gemiddeld 4,7 ha).
www.voedselvoetafdruk.nl
Jan Juffermans
De Kleine Aarde, Centrum voor een Duurzame Leefstijl
tel 0411 - 68 49 21, www.dekleineaarde.nl
| de duurzaamsite / nieuws 2006 |