Nee tegen de EU grondwet
De strijd is net begonnen
Mijmeringen van een niet-anti-Polen/ niet-anti-Turkije/ niet-anti-homo/ niet-anti-Europa NEE-stemmer
Den Haag, 2 juni 2005 - Veel analisten en media maken zich schuldig aan generalisaties. Zelfs op de BBC News website worden de tegenstanders van de grondwet weggezet als: "Right-wing Pim Fortuyn party, Socialist Party, ChristienUnie and SGP Christian parties" en Wilders verschijnt op elk buitenlands TV-scherm als woordvoerder van de nee-stemmers.
Vergeten wordt een steeds grotere groep: Mensen die zich niet vertegenwoordigd voelen door de bestaande politieke partijen en die bij normale verkiezingen soms niet eens meer stemmen (tegen wie zou je 'ja' moeten zeggen?). Wat ik hoor en zie om mij heen is dat velen deze keer wel met volle overtuiging gestemd hebben, en NEE gestemd hebben. Zij grepen de kans eindelijk eens te kunnen zeggen: "Zo wil ik het in ieder geval niet!"
Natuurlijk zijn er ook onder de nee-stemmers velen die het grondwettelijk verdrag verwarren met allerlei andere zaken en 'oneigenlijke' argumenten hebben. Maar als er een overeenkomst aan te wijzen is, dan is dat toch wel wantrouwen tegen Europa's grootheidswaanzin en tegen de politieke inhoud van de 'grondwet'. Europa als sterkste economisch blok van de wereld, Europa als militaire macht? Nog meer grootschalige, milieu-onvriendelijke landbouw? Economische groei boven alles? Ik dacht het niet!
Een hoopvolle ontwikkeling. Maar aan iedereen die dat ook vindt: er is een slag gewonnen, we zijn er nog niet, ze zien ons nog niet eens staan.
Plan B is gestart
Balkenende zal het referendum respecteren, maar weigert antwoord te geven op de vraag "wat nu?" en schuift de zwarte Piet door naar de vergadering van de Europese Raad van 16 en 17 juni.
Terwijl Nederland ging slapen, interviewde BBC World radio kort na middernacht EU commissie-voorzitter Barroso. Hij voorzag "een moeilijke tijd", maar weigerde het grondwettelijk verdrag dood te verklaren en wil dat alle landen zich uitspreken, daarna zien we verder. Nu al dreigt dus één van de afspraken uit het verdrag te sneuvelen: alle landen moeten het verdrag ratificeren, anders is het van de baan. "But it's dead in the water", probeerde de BCC journalist nog, maar Barroso gaf geen krimp."Tja, dan had je de stemming op dezelfde dag moeten organiseren in heel de EU, dan was alles 'eerlijk' en zonder beinvloeding geweest", denk je dan.
Wat nu gebeurt is eigenlijk gewoon onvermijdelijk: Zodra er (zoals nu) een paar tegenstemmers zijn, vraagt deze 'Europese procedure' toch dat de andere landen zich alsnog uitspreken. Dat is nu eenmaal zo gepland, of het er toe doet of niet, met alle (schijnbare) tijd- en geldverspilling van dien.
Ik vrees dat hier toch een strategie blijkt te bestaan. Landen kunnen zich uitspreken tot 1 november 2006 en willen niet 'voor spek en bonen' stemmen. Hoe gaat dit aflopen als er aan het eind van de rit 'slechts enkele' tegenstemmers blijken te zijn? En wie herinnert zich tegen die tijd nog de afspraken die ons nu voorgehouden worden? Ik ga niet speculeren, maar wie ziet de bui niet hangen?Tot nu toe ontkende elke betrokkene dat er een Plan B was. Natuurlijk, het was nog te vroeg om die kaart te spelen, alles lag nog open. En als er geen tegenstemmers zouden zijn, zou die kaart ook op zak kunnen blijven. Maar Plan B is nu echt uit de fles. Als we niet opletten, hebben we straks toch een, waarschijnlijk wat aangepaste, Europese economische 'grondwet'.
Een duurzaam Europa te winnen
De strijd is dus niet voorbij. Blair kan het hele proces nog afschieten als hij geen referendum meer wil, maar om daar op te vertrouwen ...
Kennis recyclen is een goed idee: wat wij al weten is waardevol voor de nee-campagnes in andere landen. Ook wij hebben nog tot 1 november 2006 en het ja-kamp heeft ons uitgedaagd met alternatieven te komen.Als het dan toch over economie moet gaan: Is het nou echt zo ondenkbaar dat tenminste één van de economische blokken op dit aardklootje eens breekt met de eeuwige 'groei mythe'? Zich eens een beetje inhoudt, in het besef dat een groot deel van onze welvaart en voorsprong berust op een koloniaal verleden? En het besef dat 'duurzame ontwikkeling' geen modieuze kreet is, maar de enige realistische oplossing is voor armoedebestrijding, klimaatverandering, milieuproblemen, energie- en watertekort, vrede en veiligheid. Daar heeft de EU in 1992 al voor getekend in Rio. Juist Europa heeft alles in huis om een nieuwe economie te ontwikkelen, die streeft naar een gezond evenwicht en gezonde verhoudingen, voor zekerheid en veiligheid van haar burgers.
Dat is waarover het zou moeten gaan: kiezen we voor een toekomst of kiezen we weer voor groei en concurrentie met de rest van de wereld.
En dan strand je in het huidige grondwettelijk verdrag al bij artikel 1-3.3. Daar worden zowel 'duurzame ontwikkeling' als 'economische groei' in één adem genoemd als 'Doelstellingen'. Dat kan je natuurlijk niet allebei serieus menen, hoe gek denken ze dat we zijn.Laten we vanaf die zin maar eens opnieuw beginnen. Laten politici zich daar maar eens over uitspreken, dan weten we echt waar we aan toe zijn.
En als de gisteravond terloops al door enkele politici gedane belofte (meer referenda) ook hard gemaakt wordt, dan wordt het misschien toch nog leuk in Europa.Boyd Noorda
Pers naast de 2e kamer (de biologische markt moest wijken),
de Turkse TV maakt zich klaar voor een commentaar.
'De wereld' kijkt mee naar stembureau 524 op het Binnenhof.Terwijl wij sliepen, werd 'het Nederland van het NEE' met soundbytes getypeerd op de grote TV-netwerken en werd in de business-rubrieken al gespeculeerd over de invloed op het beleggingsklimaat en de koers van de euro.
Foto's © 2005 Socia Media, Boyd Noorda