Indiase boerin bij sorgumveld
 
TERREINWINST
  hoe kleine boeren uit het Zuiden
hun landbouw terugveroveren
 
Inhoudsopgave - Bestellen - Downloaden - Maandblad - Boeken  
  Archief - Landbouwsite - Duurzaamsite - dDH - Links - Verder >>  
 
________    
____

door Joop Landman

 12
 
DE GRAANBANK  
 
een eenvoudige oplossing van het hongerprobleem
 
 
Een graanbank is een zeer eenvoudige en effectieve manier om de ergste hongerproblemen op te lossen. Dat is tenminste de ervaring in het district Bolangir van de Oost-Indiase deelstaat Orissa. Ongeveer duizend boerenfamilies uit het dorp Sundhi Munda en een twintigtal omliggende dorpjes brengen daar na de oogst rijst die ze over hebben naar een gemeenschappelijke opslagplaats, hun graanbank. In de moeilijke periode kan iedere familie die rijst gebracht heeft daar weer net zoveel komen ophalen, zonder rente. Families die geen rijst ingelegd hebben, bijvoorbeeld omdat geen overschot aan rijst hadden of omdat ze arme landarbeiders zijn, kunnen er rijst lenen, als ze in nood verkeren. Zij moeten in de volgende oogstperiode hun schuld inlossen met een halve emmer rijst extra bij wijze van rente. De dorpsraad kan besluiten hele arme families vrij te stellen van het teruggeven van de rijst.
Het begon allemaal in 1990 toen de sociale activist Bansi Dhar Behera de inwoners van Sundhi Munda vroeg wat overtollig rijst in een silo bij elkaar te brengen. Honderdvijftig families legden gezamenlijk 1100 kilo rijst in. In zeven jaar tijd vertienvoudigde het aantal families en de hoeveelheid rijst. Jaarlijks doen ongeveer duizend hulpbehoevende families uit de twintig dorpen een beroep op de graanbank. De ergste honger is hiermee in deze dorpen uitgebannen en dat in een streek waar jaarlijks tienduizenden mensen honger lijden en zeker vijfentwintig van de honger omkomen.
Arme families die de geleende rijst niet terug kunnen geven, verrichten soms gratis werk als tegenprestatie. Ook gebruiken de dorpen de extra rijst van de 'rente' om belangrijke dingen voor het dorp te laten doen. Zo bouwden leners een dorpstempel en een nieuwe silo en knapten zij een traditionele watertank op voor alles bij elkaar 800 kilo rijst.
 
Het verschijnsel 'graanbank' komt op verschillende plaatsen in India voor. In het Kodagu district in de Zuidwestelijke deelstaat Karnataka functioneren al dertig jaar tien van een dergelijke graanbanken met succes. De regels zijn daar iets anders: iedere familie die meedoet moet jaarlijks honderd kilo rijst inbrengen, die in de moeilijke maanden uitgeleend wordt aan wie dat nodig heeft. Wat overblijft wordt op de markt verkocht. De leners moeten de rijst met twaalf procent extra bij de volgende oogst teruggeven. De traditionele woekeraar rekent vaak wel honderd procent voor drie maanden.
De families die met de graanbank meedoen geven jaarlijks ook vijf à tien kilo rijst voor het zogenaamde 'rouwfonds'. Families die te maken hebben met een sterfgeval krijgen vanuit dat fonds een extra gratis uitkering rijst om hen door de moeilijke periode heen te helpen.
 
 
Economen, bureaucraten en politici
 
Nu dit zeer eenvoudige systeem van de graanbank zo effectief blijkt te zijn, kan je je niet voorstellen dat het niet overal in India op grote schaal toegepast wordt. Volgens Devinder Sharma, een Indiase deskundige op het gebied van landbouw en honger komt dit "omdat de economen dit systeem over het hoofd zien, aangezien het niet past in hun neo-klassieke paradigma; omdat de bureaucraten er niet voor voelen, aangezien het hen geen steekpenningen oplevert; en omdat de politici geen interesse hebben, aangezien ze er geen extra stemmen mee binnen kunnen halen". Toch denkt Sharma dat er overal graanbanken moeten komen: "De experimenten in Bolangir en Kodagu laten zien dat het een effectief en geschikt model is. (..) Temeer daar de opeenvolgende regeringen er niet in geslaagd zijn het erover eens te worden wat een geschikte aanpak is om de armsten van de armsten te bereiken. (..) Een systeem voor voedselveiligheid dient dóór de bevolking en vóór de bevolking opgezet te worden."
 
Bron
Dit artikel is volledig gebaseerd op het artikel 'The Way Out' van Devinder Sharma; november 2002; www.dsharma.org Op deze website vind je verder heel veel scherpe analyses over landbouw en honger in het Zuiden. Aanbevolen!
 
*          *           *

Verder naar het volgende hoofdstuk.
< Terug naar het begin van dit hoofdstuk.
<< Terug naar het vorige hoofdstuk of naar de inhoudsopgave.  
 

_ 		___